Diagrama de temas

  • Encyklopedia Klimatologiczna ESPERE. Skrót od angielskich słów:
    ENVIRONMENTAL SCIENCE PUBLISHED FOR EVERYBODY ROUND THE EARTH
    ENCYKLOPEDIA ESPERE - menu główne (rozwiń)
    dział KLIMAT I ROLNICTWO: PODSTAWY - menu (rozwiń)

  • Klimat i rolnictwo. Poziom podstawowy

    Postępująca degradacja gleb, wody i zasobów ekosystemów, wynikająca z nadmiernej eksploatacji sprawia, że odpowiednie zaopatrzenie w żywność ponad 6-miliardowej populacji świata staje się coraz trudniejsze. Ze względu na wzajemne zależności między systemami produkcji żywności na świecie, konsekwencje zmian w światowym wzorcu podaży i popytu żywności mogą dotknąć więcej niż tylko kilka miejsc na Ziemi.

    Klimat jest podstawowym składnikiem zasobów przyrody i ważnym elementem zrównoważonego rozwoju. Rolnictwo i zasoby wodne są istotnie związane z klimatem.

    Jeśli gromadzenie się gazów cieplarnianych w atmosferze nie zostanie ograniczone, to prędzej czy później doprowadzi to do ocieplenia powierzchni Ziemi, co wpłynie na klimat w skali regionalnej. Globalne ocieplenie prawdopodobnie zmodyfikuje również charakter zmienności klimatu i zwiększy występowanie ekstremalnych zjawisk pogodowych.

    Zmiany klimatyczne w różnych regionach spowodowane globalnym ociepleniem mogą wpływać na produkcję żywności, na występowanie szkodników i chorób roślin uprawnych oraz na koszty produkcji. Należy się spodziewać, że negatywne skutki w znacznie większym stopniu dotkną ubogich niż bogatych.

    W części „Wiadomości podstawowe” pola tematycznego "Klimat i rolnictwo" skoncentrujemy się na wyjaśnieniu, w jaki sposób zmiany klimatu mogą wpływać na produkcję żywności i jak klimat oraz rośliny i systemy produkcji żywności na świecie wzajemnie na siebie oddziałują.

    O tej stronie:

    Autorzy: Marta Moneo and Ana Iglesias- Universidad Politécnica de Madrid - Hiszpania
    1. Recenzent: Alex de Sherbinin - CIESIN, Columbia University - USA
    2. Recenzent: Lily Parshall - Goddard Institute for space studies, Columbia University - USA
    Konsultacja dydaktyczna: Emilio Sternfeld - Colegio Virgen de Mirasierra - Hiszpania
    ostatnia aktualizacja: 12/05/2004
    Tłumaczenie na język polski: Mgr Sebastian Wypych, Dr Anita Bokwa, Uniwersytet Jagielloński, Kraków

    • 1. Rośliny a klimat

      1. Rośliny a klimat

      Rolnictwo jest z natury zależne od klimatu, ponieważ ciepło, światło i woda są głównymi czynnikami wzrostu roślin uprawnych. Choroby roślin oraz woda do nawadniania upraw również zależą od klimatu.

      Całkowita produkcja żywności na świecie zmienia się z roku na rok, przede wszystkim ze względu na zmienne warunki pogodowe. W niektórych regionach rolnictwo jest bardziej wrażliwe na zmiany i anomalie pogody niż w innych. Tak jest głównie w krajach rozwijających się, gdzie dostępna technologia zapobiegania suszom i powodziom stoi na niższym poziomie, a także w regionach, gdzie gleba, teren i klimat są mniej korzystne dla uprawy roślin.

      Co jest obecnie najważniejszym zadaniem?

      Trzeba określić, które regiony mogą być najbardziej podatne na zmiany klimatu, tak by dostosowując się do tych zmian, można było uniknąć ich negatywnych skutków (lub przynajmniej je zmniejszyć).

      1. Krajobraz rolniczy w Ameryce Północnej.
      Zdjęcie: USDA NRCS

      O tej stronie:

      Autorzy: Marta Moneo i Ana Iglesias- Universidad Politécnica de Madrid - Hiszpania
      1. Recenzent: Alex de Sherbinin - CIESIN, Columbia University - USA
      2. Recenzent: Lily Parshall - Goddard Institute for space studies, Columbia University - USA
      Konsultacja dydaktyczna: Emilio Sternfeld - Colegio Virgen de Mirasierra - Hiszpania ostatnia aktualizacja: 12/05/2004
      Tłumaczenie na język polski: Mgr Sebastian Wypych, Dr Anita Bokwa, Uniwersytet Jagielloński, Kraków

    • 2. Zmiany klimatu a rolnictwo

      2. Zmiany klimatu a rolnictwo

      Zmiany klimatu spowodowane spalaniem paliw kopalnych stają się dziś poważnym problemem. Zdajemy sobie sprawę z tego, że nasze obecne działania i sposób życia będą wpływać na przyszłość naszej planety. Musimy teraz zadecydować, jaka ta przyszłość ma być i jak musimy postępować, by ją osiągnąć.

      1. Elementy środowiska geograficznego najbardziej zagrożone zmianami klimatu

      Zmiany klimatu wpływają na:

      - ekosystemy: temperatura i opady wpływają na życie zarówno roślin, jak i zwierząt. Na przykład ptaki z północnej Afryki odlatują wczesnym latem do Europy Południowej, by uniknąć letnich upałów w Afryce. Jeśli Afryka stanie się bardziej gorąca, ptaki będą migrowały wcześniej i będą musiały sprostać innym warunkom i rywalizować z innymi gatunkami. Zmiany te mogą powodować kurczenie się naturalnych siedlisk, a nawet wyginięcie niektórych gatunków.

      - rolnictwo: nasza żywność oparta jest na produkcji roślinnej. Zjadamy rośliny bezpośrednio (chleb z pszenicy, ryż, ziemniaki, warzywa, owoce, itp.) lub pośrednio (spożywając mięso zwierząt zjadających kukurydzę, soję lub trawę na pastwisku). Wszystkie rośliny podlegają wpływom temperatury i opadów występujących na terenach, na których są uprawiane. W Azji, na przykład, ryż stanowi podstawowe pożywienie ludności. Jeśli południowa Azja stanie się zbyt gorąca, by uprawiać tam ryż, wielu ludziom zagrozi niedożywienie, co w istotny sposób wpłynie na sytuację zdrowotną ludności.

      - zasoby wodne: opady deszczu bezpośrednio wpływają na poziom wód w rzekach i jeziorach, a temperatura decyduje o tym, jak szybko woda wyparowuje i jak jest wykorzystywana. Dostępność wody jest podstawowym czynnikiem niezbędnym do życia zarówno dla ludzi, jak i dla ekosystemów, a wiele regionów na Ziemi cierpi obecnie na poważne niedobory wody. Zagadnienia zdrowotne związane z potencjalnym zmniejszeniem się ilości wody i pogorszeniem jej jakości są bardzo istotne.

      - gospodarkę: klimat ma bezpośredni lub pośredni wpływ na niemal wszystkie sektory gospodarki. Można to zilustrować kilkoma przykładami. W wielu miejscach w Alpach nie będzie możliwe uprawianie narciarstwa z powodu zmian w opadach śniegu i tworzeniu się pokrywy śnieżnej. Zwiększy się zapotrzebowanie na energię elektryczną dla potrzeb klimatyzacji, co w istotny sposób wpłynie na sektor energetyczny. Firmy ubezpieczeniowe mogą odmówić ubezpieczania budynków znajdujących się na terenach narażonych na powodzie, gdyż częstość powodzi może wzrosnąć.

      O tej stronie:

      Autorzy: Marta Moneo and Ana Iglesias- Universidad Politécnica de Madrid - Hiszpania
      1. Recenzent: Alex de Sherbinin - CIESIN, Columbia University - USA
      2. Recenzent: Lily Parshall - Goddard Institute for space studies, Columbia University - USA
      Konsultacja dydaktyczna: Emilio Sternfeld - Colegio Virgen de Mirasierra - Hiszpania
      ostatnia aktualizacja: 12/05/2004
      Tłumaczenie na język polski: Mgr Sebastian Wypych, Dr Anita Bokwa, Uniwersytet Jagielloński, Kraków

    • 3. Susza w regionie śródziemnomorskim

      3. Susza w regionie śródziemnomorskim

      W związku ze wzrostem liczby ludności i w konsekwencji tego ze zwiększonym zapotrzebowaniem na wodę do celów rolniczych i komunalnych, susza jest poważnym problemem w regionie śródziemnomorskim. Woda jest ważnym elementem kulturowym w tym regionie i dlatego też trudno jest zmienić panujące przyzwyczajenia aby obniżyć jej zużycie.

      1. Granice w basenie Morza Śródziemnego: linia czerwona - region śródziemnomorski, linia niebieska - zasięg zlewiska Morza Śródziemnego
      Źródło: FAO

      Czym tak naprawdę jest basen Morza Śródziemnego?

      Jak widzimy na mapie rejon zwany basenem Morza Śródziemnego skupia nie tylko kraje Europy Południowej, lecz także te położone w Północnej Afryce oraz na wschodnim wybrzeżu Morza Śródziemnego: Turcję, Liban, Syrię, Izrael i Jordanię.

      Pomimo, iż kraje te różnią się od siebie zarówno pod względem kulturowym, jak i politycznym wszystkie odznaczają się podobnymi, bardzo specyficznymi warunkami klimatycznymi. Troska o zachodzące zmiany klimatyczne i ich wpływ na rolnictwo, które nadal jest bardzo ważną gałęzią gospodarki w tym rejonie, jest ich wspólnym celem. Lepsza gospodarka wodna w rolnictwie mogłaby być rozwiązaniem wielu wspólnych problemów.

      Obecnie głównym problemem jest prognozowanie wystąpienia susz i powodzi. Trudno zadecydować jak gospodarować wodą aby być najlepiej przygotowanym na tak różne warunki.

      2. Wskaźnik wegetacji (NDVI)G.
      Begni, MEDIAS-France

      Na zdjęciu satelitarnym przedstawiającym basen Morza Śródziemnego widać wyraźnie jak kolor zielony, występujący bardzo obficie w Europie Północnej (co odpowiada obszarom wegetacyjnym), zmienia się w brąz w miarę przesuwania się w kierunku Europy Południowej i przede wszystkim Północnej Afryki. Oznacza to, iż wegetacja jest bardziej intensywna na terenach zaznaczonych na zielono, co równocześnie daje nam informację o rozmieszczeniu zasobów wody w tym obszarze.

      O tej stronie:

      Autorzy:
      Marta Moneo and Ana Iglesias- Universidad Politécnica de Madrid - Hiszpania
      1. Recenzent: Alex de Sherbinin - CIESIN, Columbia University - USA
      2. Recenzent: Lily Parshall - Goddard Institute for space studies, Columbia University - USA
      Konsultacja dydaktyczna: Emilio Sternfeld - Colegio Virgen de Mirasierra - Hiszpania
      ostatnia aktualizacja: 12/05/2004
      Tłumaczenie na język polski: Mgr Sebastian Wypych, Dr Anita Bokwa, Uniwersytet Jagielloński, Kraków