Rozmieszczenie upraw na świecie

Znaczenie klimatu dla życia i rozmieszczenia upraw jest powszechnie znane i od dawna doceniane przez człowieka. Możemy znaleźć dokumenty historyczne mówiące o rozwoju i występowaniu roślin, które mają ponad 2000 lat.

Nie tylko roślinność naturalna jest rozmieszczona na Ziemi w poszczególnych strefach i piętrach wysokościowych, ale także rośliny uprawne, które do wzrostu wymagają określonych warunków cieplnych, świetlnych i wilgotnościowych.

Charakterystyka najważniejszych roślin uprawnych na świecie

Z powyższej tabeli wynika, jak różne są potrzeby poszczególnych roślin uprawnych. Niektóre z nich są przystosowane do rozwoju w miejscach, gdzie temperatury mogą osiągać bardzo niskie wartości, podczas gdy inne mogą rosnąć tylko w ciepłym klimacie. Możesz porównać tabelę z następnym wykresem, przedstawiającym główne rejony upraw kilku spośród najważniejszych roślin uprawnych na świecie, jak pszenica, kukurydza, ryż i soja.

Dodano tu kilka innych roślin uprawnych, żeby pokazać, jak różne są te rejony upraw.

1. Plony najważniejszych roślin uprawnych w różnych regionach świata.
Autor: Marta Moneo, na podstawie danych z FAO

Porównamy teraz tabelę zamieszczoną na początku strony z dwiema mapami ilustrującymi średnie temperatury i średnie opady deszczu na świecie. Widać, na przykład, że ryż jest rośliną, którą trzeba uprawiać w rejonach o klimacie ciepłym lub umiarkowanym, i która ma bardzo wysokie zapotrzebowanie na wodę. Jeśli spojrzysz teraz na wykres, zobaczysz, że głównymi obszarami uprawy ryżu są Chiny i Indie. Z kolei patrząc na mapy stwierdzisz, że są to rejony o umiarkowanej średniej temperaturze rocznej i raczej wysokim poziomie opadów w ciągu roku.

2. Średnie roczne sumy opadów atmosferycznych na świecie.
Źródło: FAO

Rycina pokazuje rozmieszczenie terenów suchych i wilgotnych na świecie, obszary zaznaczone na zielono to te, gdzie sumy roczne są najwyższe.
Proszę kliknąć na rycinę aby zobaczyć ją w powiększeniu! (14 K)

3. Średnia roczna temperatura powietrza.
Źródło: FAO

Obszary zaznaczone na niebiesko to tereny najchłodniejsze, zaś te na czerwono - najcieplejsze.
Proszę kliknąć na rycinę aby zobaczyć ją w powiększeniu! (13 K)

Następnym przykładem jest pszenica, która jest również jedną z podstawowych roślin uprawnych na świecie, ale jej cechy charakterystyczne są zupełnie inne. Pszenica nie wymaga dużych ilości wody . Może też przetrwać w znacznie niższych temperaturach niż ryż. Spójrz na mapy i wykresy i sprawdź, gdzie przede wszystkim uprawia się pszenicę?

Rozmieszczenie upraw ryżu

4. Plony ryżu na świecie (tony/rok)
Autor: Marta Moneo

Ta mapa ilustruje plony ryżu na świecie. Możesz przekonać się, że najwięcej ryżu produkuje się w Chinach i Indiach, a więc w rejonach o umiarkowanych temperaturach i względnie wysokich opadach.

Rozmieszczenie upraw pszenicy

5. Plony pszenicy na świecie (tony/rok)
Autor: Marta Moneo

Ta mapa przedstawia produkcję pszenicy na świecie. Roślina ta jest lepiej przystosowana do różnorodnych warunków i w związku z tym jej produkcja jest bardziej rozprzestrzeniona na całym świecie. Chociaż najlepiej rośnie przy dostępie do dużej ilości wody, światła i ciepła, to może też rosnąć w bardziej niesprzyjających warunkach. Z mapy wynika, że choć w produkcji pszenicy przodują Chiny i Indie, to jej produkcja jest również wysoka w Rosji, gdzie temperatury i sumy opadów są znacznie niższe.

O tej stronie:

Autorzy: Marta Moneo and Ana Iglesias- Universidad Politécnica de Madrid - Hiszpania
1. Recenzent: Alex de Sherbinin - CIESIN, Columbia University - USA
2. Recenzent: Lily Parshall - Goddard Institute for space studies, Columbia University - USA
Konsultacja dydaktyczna: Emilio Sternfeld - Colegio Virgen de Mirasierra - Hiszpania
ostatnia aktualizacja: 12/05/2004

Last modified: Thursday, 15 March 2018, 9:50 AM