Troposfera - poziom podstawowy

ENVIRONMENTAL SCIENCE PUBLISHED FOR EVERYBODY ROUND THE EARTH

POWRÓT do strony głównej działu Troposfera Podstawowe

1. Wiadomości wstępne o troposferze
Troposfera - zmiany temperatury wraz z wysokością
Troposfera a powierzchnia Ziemi
Z czego składa się powietrze w troposferze?
Ćwiczenie 1.1
Ćwiczenie 1.2

2. Efekt cieplarniany, promieniowanie i biosfera
Promieniowanie i efekt cieplarniany
Gazy cieplarniane i efekt cieplarniany
Emisje biosferyczne
Pożary lasów
Ćwiczenie 2.1
Ćwiczenie 2.2
Ćwiczenie 2.3

3. Ozon i tlenki azotu jako kluczowe związki chemiczne w atmosferze
Ozon w troposferze
Tlenki azotu - powstawanie i znaczenie
Smog ozonowy
Ćwiczenie 3.1
Ćwiczenie 3.2

Eksperymenty (E) opisane poniżej ukazują dynamikę powietrza w zależności od jego temperatury. Prezentują model pionowej struktury troposfery i stratosfery. Poszczególne zadania (Z) pomagają zrozumieć wyniki eksperymentów.

Do wykonania eksperymentu potrzebne są następujące rzeczy:

• E1
Zapal kadzidełko. Upewnij się, że nic nie zakłóca kierunku rozchodzenia się dymu (np. przepływ powietrza z otwartego okna).
• Z1
W jakim kierunku rozchodzi się dym?
• Z2
W jaki sposób zmienia się smuga dymu w miarę oddalania się od kadzidełka?
• Z3
Zapoznaj się z tekstem: "Troposfera / poziom podstawowy / Troposfera a powierzchnia Ziemi". Jakie zjawisko jest ukazane w tym eksperymencie dzięki użyciu dymu z kadzidełka?
• E2
Utnij kawałek kadzidełka o długości 2-3 cm. Umieść go w kawałku plasteliny w pozycji pionowej. Zamocuj szklaną rurę w statywie w pozycji pionowej. Upewnij się, że rura jest umieszczona nieco powyżej powierzchni stołu lub podstawy statywu. Zapal przygotowane kadzidełko. Umieść je w szklanej rurze nie zamykając go jednak. Obserwuj dym przemieszczający się ku górze.

© 2003 M.Seesing

© 2003 M.Seesing

• Z4
W jaki sposób zachowuje się dym w rurze ?

• E2a
Napełnij plastikową torbę w 1/3 pokruszonym lodem. Dodaj nieco soli. Zamocuj torbę przy pomocy drutu w połowie wysokości szklanej rury. Spróbuj umieścić lód w taki sposób aby otaczał rurę. Zamknij górny koniec rury, np. folią aluminiową. Przygotuj kadzidełko jak w poprzednim eksperymencie. Ogrzej przy pomocy suszarki do włosów górny koniec rury, tak aby nie można go dotknąć gołą ręką. Następnie ogrzej dolny koniec rury w ten sam sposób. Zapal kadzidełko. Odsłoń górny koniec rury. Umieść kadzidełko w rurze jak w poprzednim eksperymencie. Obserwuj dym.

© 2003 M.Seesing

• Z5
Opisz co dzieje się z dymem w szklanej rurze.

• Z6
Ten eksperyment pokazuje model naszej atmosfery. Obok oznaczeń a, b i c na zdjęciu wpisz nazwy odpowiednich warstw atmosfery.

© 2003 M.Seesing

źródło: Havard University: ESP132, wykład 3
Objaśnienia - patrz tekst "Troposfera - zmiany temperatury wraz z wysokością", ryc. 3

Schemat ukazuje różne typy rozkładu pionowego temperatury powietrza wraz z wysokością, w trzech regionach świata i dwóch porach roku.

• Z7
Dla jednego z regionów świata przedstawiono tylko jeden profil temperatury. Wyjaśnij dlaczego jest to wystarczające.

Powietrze atmosferyczne unosząc się transportuje różne substancje, jak w naszym eksperymencie. Te substancje najczęściej nie mogą się przedostać powyżej "zimnej pułapki". Jednak niewielka ich część może dostać się wyżej po pewnym czasie.

• Z8
Wyjaśnij przy pomocy schematu kiedy i gdzie różne substancje mogą docierać najłatwiej i najtrudniej.

PLIKI DO POBRANIA:

Ćwiczenie, Rozwiązanie

O tej stronie:

Autorzy: M. Seesing, M. Tausch - Universität Duisburg-Essen, Duisburg / Niemcy
Ostatnia aktualizacja: 2004-05-13
Tłumaczenie na język polski: dr Anita Bokwa, Uniwersytet Jagielloński, Kraków