Zaobserwowane zmiany klimatu Ziemi

ENVIRONMENTAL SCIENCE PUBLISHED FOR EVERYBODY ROUND THE EARTH

Zaobserwowane zmiany klimatu Ziemi
Lata 90. XX wieku były najcieplejszą dekadą od 1860 roku, a rok 1998 - rokiem najcieplejszym. W ostatnim tysiącleciu zaś to w wieku XX nastąpił prawdopodobnie największy przyrost temperatury na północnej półkuli (o półkuli południowej mamy mniej informacji).
Pogoda
- Średnie globalne wartości temperatury na lądach i oceanach Ziemi wzrosły o 0,6°C. Większe zmiany odnotowano na lądach niż na oceanach.
- Zmalały różnice między temperaturą w dzień i w nocy, ponieważ temperatury w nocy wzrosły bardziej niż w ciągu dnia.
- Zwiększyła się liczba dni upalnych.
- Zmniejszyła się liczba dni z mrozem.
- W XX w. sumy opadów atmosferycznych na półkuli północnej wzrosły średnio o 5-10 %. W niektórych obszarach, takich jak region śródziemnomorski oraz północne i zachodnie obszary Afryki, sumy opadów zmalały, podczas gdy w innych regionach wzrosły.
- Wzrosła częstość występowania ekstremalnych opadów atmosferycznych w umiarkowanych i wysokich szerokościach geograficznych (wysokie szerokości oznaczają tereny w pobliżu biegunów).
- W niektórych obszarach w Azji i Afryce wzrosła częstość wystepowania suszy w miesiącach letnich, a ponadto zjawisko to przybrało na intensywności.
Inne elementy środowiska przyrodniczego
- Poziom morza w XX wieku podnosił się o 1-2 mm na rok.
- Okres zlodzenia rzek i jezior w zimie skrócił się średnio o dwa tygodnie w XX w.
- Lodowce występujące poza regionami polarnymi zmniejszyły swój zasięg.
- Odtajały wieczne zmarzliny (ziemia lub podłoże skalne, które nigdy nie odmarza) w niektórych rejonach polarnych i górskich.
2. ŚLADY PRZESZŁOŚCI. Dzięki głębokim wierceniom wykonywanym w lodowcach górskich i czapach lodowych na Antarktydzie i Grenlandii, naukowcy mogą otrzymywać i analizować próbki lodu powstałego dawno temu, aby dowiedzieć się o klimacie w przeszłości. Rdzeń lodowy pokazany na zdjęciu zawiera pył z wybuchu wulkanicznego, przyniesiony z odległych terenów przez wiatr.
Zdjęcie: Marzena Kaczmarska/NPI
El Nino to zjawisko klimatyczno-oceaniczne na Oceanie Spokojnym, pojawiające się regularnie, mniej więcej co pięć lat w okolicach Świąt Bożego Narodzenia (stąd nazwa „El Nino”, co oznacza „Dzieciątko Jezus”). El Nino zawsze wywierał wpływ na klimat ogromnych obszarów Ziemi, powodując susze i katastrofalne powodzie. Naukowcy uważają, iż globalne ocieplenie może spowodować, iż El Nino będzie miał gwałtowniejszy przebieg, a także, że będzie się zdarzał częściej. Taką tendencję dostrzeżono już podczas ostatnich 20-30 lat.
O tej stronie:
Autor: Camilla Schreiner - CICERO (Center for International Climate and Environmental Research - Oslo) - Norwegia
1. Recenzent: Andreas Tjernshaugen - CICERO - Norwegia - 2004-01-20
2. Recenzent: Knut Alfsen - Statistics Norway - Norwegia - 2003-09-12
Konsultacja dydaktyczna: Nina Arnesen - Marienlyst school in Oslo - Norwegia - 2004-03-10
ostatnia aktualizacja: 2004-03-27
Tłumaczenie na język polski: Mgr Sebastian Wypych, Dr Anita Bokwa, Uniwersytet Jagielloński, Kraków