Topic outline

  • Projekt archeologiczny Wieża Książęca w Siedlęcinie

    ilustracja wiezy

    Badania archeologiczne przy wieży książęcej w Siedlęcinie prowadzone są przez Instytut Archeologii UJ od 2008 roku.

    Wieża jest jednym z najciekawszych obiektów architektury świeckiej na terenie Polski oraz w tej części Europy. Badania potwierdziły związek tej budowli z osobą księcia Henryka I Jaworskiego z dynastii Piastów.

    Go to the English version of the course

    Badania archeologiczne przy wieży książęcej w Siedlęcinie prowadzone są przez Instytut Archeologii UJ od 2008 roku.

    Wieża jest jednym z najciekawszych obiektów architektury świeckiej na terenie Polski oraz w tej części Europy. Badania potwierdziły związek tej budowli z osobą księcia Henryka I Jaworskiego z dynastii Piastów.

    Historia wieży
    Badania potwierdziły związek wieży z osobą Henryka I Jaworskiego. Dzięki badaniom dendrochronologicznym określono wiek budowli na 1313 rok.
    Opis wieży
    Wieża powstała w tym miejscu prawdopodobnie ze względu na bliskość szlaków handlowych oraz tereny łowieckie.
    Znaki zapytania
    Znaki alchemiczne, nieodkryte malowidła ścienne, podziemne pomieszczenia niewiadomego przeznaczenia to tylko niektóre pytania, które czekają na odpowiedzi.

    • Badania archeologiczne Uniwersytetu Jagiellońskiego

      Badana jest sama wieża, jak i jej najbliższe otoczenie. Dokonywana jest rekonstrukcja technikami nieinwazyjnymi oraz odbudowa zagrożonych murów obwodowych za pomocą technik zbliżonych do średniowiecznych.

      Badania
      Dla archeologów wieża ma szczególną wartość ponieważ nigdy nie była rekonstruowana i zachowała się w całości do naszych czasów. Z drugiej strony bezpośrednie otoczenie wieży było wielokrotnie przebudowywane oraz niszczone. Jego pierwotny wygląd jest wciąż w dużej części zagadką.
      Budynek dworu
      W miejscu obecnego dworu wcześniej znajdował się mur obwodowy wieży. W późniejszych czasach przy dworze znajdował się taras, w dzisiejszych czasach nieistniejący.
      Wnętrze dworu
      W poprzednich sezonach badań wewnątrz dworu udalo się zidentyfikować dawną kuchnię, pomieszczenia służebne, najstarszy mur obwodowy oraz bruki z różnych okresów.
      Grobla
      Prace konserwatorskie polegające na odbudowie XVI wiecznej grobli wymagają zastosowania materiałów oraz technik murarskich, które zastosowano pierwotnie przy budowie tego obiektu. Na podstawie badań ustala się m.in. skład użytych materiałów i techniki budowy a następnie próbuje się odtworzyć pierwotny wygląd obiektu.
      Folwark
      Na podstawie starych map określono istnienie dodatkowych budynków znajdujących się w bezpośrednim otoczeniu wieży. Badania polegają także na próbach odnalezienia śladów tych budynków.
      Inne metody
      Wyniki badań archeologicznych uzupełniane są m.in. danymi pozyskiwanymi metodami nieinwazyjnymi takimi jak skanowanie 3D, badania georadarowe.
      Przyszłe badania

      • Malowidła

        ilustracja malowidła

        Autor malowideł nie jest znany. Nie mamy także pewności kto zlecił ich wykonanie. Są to najstarsze w Polsce malowidła o tematyce świeckiej. W niewyjaśnionych okolicznościach prace zostały przerwane, do dziś przetrwały pod warstwą tynku jako dzieło nieukończone.

        Przedstawiają m.in. legendę o Sir Lancelocie, rycerzu Króla Artura. Jest to jedyne przedstawienie ścienne tej legendy na świecie.

        Malowidła
        Wnętrze wieży przyciąga nie tylko turystów, ale także historyków sztuki, historyków, specjalistów od średniowiecza.
        św. Krzysztof
        Patron wierności rycerskiej oraz dobrej śmierci stanowi centralną postać na zachowanych malowidłach. Niewątpliwie umieszczenie akurat tej postaci miało nieść przesłanie dla oglądających.
        Memento mori
        Rycerz i panna, rycerz i mężatka a pod nimi cztery postacie w grobach. Dookoła zatarte, nieczytelne dziś sentencje: GOT-HAT-SICH-ERKORT-WEN-SIN-ZORN. DER-EST-VON-GOT-WEL-R-TOT-GE-WICHT. GOT-TAT-UNS-MILTE-BARM-HERZIK-ENLOSE. ...VON-L...ST-WER..ST-GUT-GNADIK-UNS-ELEDER-WERDEN.
        Sir Lancelot
        Dwa pasy ilustrujące przygody Sir Lancelota oraz Ginewry.

        malowidło

        • Żródła

          Marek L., Nocuń P., Knights of the Round Table of the Tower in Siedlęcin, Silesia (w:) Acta Militaria Mediaevalia t. IX (red. P. Kotowicz), Sanok – w druku.

          Nocuń P., Wall Paintings in Siedlęcin Castle, Poland-Fourteenth-Century Pictorial Representations of Lancelot's story, "BBSIA" LVI (2004), s. 403-422.

          Nocuń P., The Lancelot Paintings in Poland among medieval Arthurian wall paintings in Europe, "Abstracts from the 21st International Arthurian Society Conference, University of Utrecht, July 24-31, 2005".

          Nocuń P., Medieval Dwelling Tower in Siedlecin (Poland) and Its Lancelot Frescoes, "Abstracts from the Fortieth International Congress on Medieval Studies, Kalamazoo, Western Michigan University, May 5-8, 2005".

          Nocuń P., Wieża książęca w Siedlęcinie (powiat jeleniogórski) w świetle dotychczasowych badań, Z otchłani wieków, r. 64 (nr 1-4), 2009, s. 169-182.

          Nocuń P., The fourteenth-century ducal tower of Siedlecin – the largest and most representative tower house in Silesia (south-western Poland) (w:) „ Towers 1: A House Such as Thieves Will Knock At" red. Richard Oram, Stirling – w druku.

          Witkowski, J. (2001), Szlachetna a wielce żałosna opowieść o Panu Lancelocie z Jeziora: dekoracja malarska wielkiej sali wieży mieszkalnej w Siedlęcinie. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.



          • O materiałach

            Materiały powstały podczas 8 sezonu badań wieży książęcej w Siedlęcinie w 2015 roku.

            Podziękowania dla
            dr Przemysława Nocunia,
            Szymona Walkowskiego,
            Katarzyny Ogrodnik-Fujcik

            Realizacja, montaż, animacja, grafika, zdjęcia, kodowanie, muzyka:
            Wojciech Pudło
            (Centrum Zdalnego Nauczania Uniwersytetu Jagiellońskiego)

            Dźwięk:
            Szymon Walkowski,
            Wojciech Pudło

            Tłumaczenie z języka francuskiego:
            Barbara Grimaux

            Tłumaczenie na język angielski:
            Katarzyna Ogrodnik-Fujcik